23 Σεπτεμβρίου, 2014
Γιατί τα όνειρά μας δεν έχουν μυρωδιά;
από την Τσώλη Θεοδώρα
Στα όνειρα επικρατούν η όραση και η ακοή ενώ η αφή, η όσφρηση και η γεύση ακολουθούν… καταϊδρωμένες. Πιθανές απαντήσεις στο ερώτημα με βάση τις γνώσεις της επιστήμης για τη λειτουργία του εγκεφάλου
Χετε αναρωτηθεί ποτέ για ποιον λόγο τα όνειρά μας δεν έχουν… μυρωδιά; Σας πληροφορούμε ότι πολλοί έχουν κατά καιρούς ασχοληθεί με αυτό το ερώτημα και ήδη από το 1896 μια ερευνητική εργασία έδειξε ποιες αισθητηριακές εμπειρίες επικρατούν κατά τη διάρκεια των ονείρων. Προέκυψαν λοιπόν τα εξής ενδιαφέροντα συμπεράσματα (ποσοστό % των ονείρων στα οποία εμφανίζεται η κάθε αίσθηση).
Όνειρα στα οποία επικρατεί η όραση: 85%
Όνειρα στα οποία επικρατεί η ακοή: 69%
Όνειρα στα οποία επικρατεί η αφή: 11%
Όνειρα στα οποία επικρατεί η όσφρηση: 7%
Όνειρα στα οποία επικρατεί η γεύση: 6%
Είναι λοιπόν ξεκάθαρο ότι οι οπτικές εμπειρίες είναι αυτές που «βασιλεύουν» στα όνειρά μας ενώ η αφή, η όσφρηση και η γεύση έχουν πολύ μικρά ποσοστά… κυριαρχίας. Για ποιον λόγο; Κανένας δεν έχει στην πραγματικότητα προσπαθήσει να δώσει μια απάντηση πειραματικά. Μπορούμε όμως να δώσουμε κάποιες πιθανές εξηγήσεις με βάση τα όσα γνωρίζει η επιστήμη για τον εγκέφαλο.
Όραση και ακοή είναι θέμα του φλοιού
Η επεξεργασία των οπτικών και ακουστικών ερεθισμάτων αποτελεί πολύ περισσότερο θέμα του φλοιού. Ως και τα δύο τρίτα του εγκεφαλικού φλοιού, του κύριου τμήματος του εγκεφάλου που αφορά την αντίληψη και τη γνωστική ικανότητα, εμπλέκονται με τον έναν ή τον άλλον τρόπο στην όραση. Έτσι, δεν είναι περίεργο το γεγονός ότι η όραση κυριαρχεί συχνά στα όνειρα.
Η επεξεργασία των ακουστικών ερεθισμάτων πάλι συνδέεται στενά με τη γλώσσα και η γλώσσα παίζει κεντρικό ρόλο τόσο σε ό,τι αφορά την αντίληψή μας για τον εαυτό μας και τη ζωή όσο και σε ό,τι αφορά την επικοινωνία μας με τα υπόλοιπα ανθρώπινα όντα. Η επεξεργασία της γλώσσας γίνεται στο σύνολό της στον εγκεφαλικό φλοιό.
Η όσφρηση και η γεύση αντιθέτως αλληλεπιδρούν με τον εγκεφαλικό φλοιό ελάχιστα ως καθόλου. Η όσφρηση θεωρείται ως το πιο πρωτόγονο σύστημα αντίληψης του εγκεφάλου. Σε αντίθεση με τις άλλες αισθήσεις, συνδέεται άμεσα με τα συστήματα της μνήμης και των συναισθημάτων – για τον λόγο αυτόν άλλωστε μια μυρωδιά μάς φέρνει αμέσως τόσο ζωντανά στον νου μια ανάμνηση.
Η γεύση και η αφή δεν αφήνονται στη φαντασία
Ίσως όμως το πιο σημαντικό είναι ότι η όσφρηση, η γεύση και η αφή δεν είναι πολύ «ευάλωτες» στη φαντασία. Τι εννοούμε; Είναι πολύ εύκολο να κλείσετε τα μάτια σας και να φανταστείτε την όψη ενός ανθρώπου ή ενός πράγματος, ή να «παίξετε» ξανά στο μυαλό σας μια συνομιλία «ακούγοντας» τους συνομιλητές.
Δεν είναι όμως εύκολο κλείνοντας τα μάτια να φανταστείτε μια μυρωδιά, μια γεύση ή ένα άγγιγμα. Και αυτό ίσως συμβαίνει επειδή αυτές οι αισθήσεις είναι λιγότερο «παραγωγικές», αναφέρει ο ειδικός στην υπολογιστική νευροεπιστήμη Πολ Κινγκ. Η όραση και η ακοή απαιτούν από τον εγκέφαλο να παραγάγει ένα εσωτερικό μοντέλο αντίληψης και να το χαρτογραφήσει επάνω σε μοντέλα πληροφοριών που προέρχονται από τους αισθητικούς υποδοχείς.
Αυτό μεταφράζεται σε πολύ μεγάλη επεξεργασία «κάθετου» τύπου. Η όσφρηση πάλι αποτελεί μια ευθεία «οριζόντια» μέτρηση της χημικής σύστασης του αέρα ενώ η αφή αποτελεί μια ευθεία μέτρηση της πίεσης που δέχεται το δέρμα. Με δεδομένο ότι υπάρχει μικρότερη φαντασία σε ό,τι αφορά την αντίληψη της όσφρησης, πιθανότατα η αίσθηση αυτή επηρεάζει λιγότερο τη δραστηριότητα του εγκεφάλου που λαμβάνει χώρα κατά τη διάρκεια των ονείρων.
Τέλος, κάποιοι υποστηρίζουν ότι τα όνειρα αποτελούν παρενέργεια της διαδικασίας που ακολουθεί ο εγκέφαλος για να οργανώνει τις πληροφορίες – πρόκειται για την αποκαλούμενη εδραίωση της μνήμης.
Οι πληροφορίες με την πιο πολύπλοκη δομή, οι οποίες είναι επόμενο ότι χρειάζονται τη μεγαλύτερη οργάνωση, είναι συνήθως οπτικές και χωρικές, καθώς και ακουστικές ενώ αφορούν τη γνώση γεγονότων, εννοιών αλλά και ανθρώπινων σχέσεων. Συμπτωματικά, αυτά είναι και τα κύρια «σενάρια» των ονείρων μας.
12 Δεκεμβρίου, 2008
Ξεκίνησε η απεικόνιση των ονείρων στην οθόνη μας
Τελικά δεν είναι και τόσο επιστημονική φαντασία το θέμα της καταγραφής των ονείρων μας μέσα από έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή.
Το το ιδιωτικό ερευνητικό ινστιτούτο ATR Computational Neuroscience Laboratories, βρήκε με έναν τομογράφο πως αρχικά να δείχνει τη λέξη neuron σε μια οθόνη καθώς ο άνθρωπος το φαντάζεται στο μυαλό του.
Για να μάθει ο υπολογιστής με ποιο μοτίβο ζωγραφίζει στον εγκέφαλό του εικόνες, δείχνουν στο ίδιο άτομο 400 εικόνες και καταγράφουν πως ο αντδράει ο εγκέφαλος καθώς τη φαντάζεται.
πηγές:In.gr
pink tentacle
11 Δεκεμβρίου, 2008
Άσυλο στο μέλλον
Είμαι στο μέλλον, σε ένα κτίριο από το οποίο δεν υπάρχει έξοδος. Η μόνη έξοδος για μένα, ήταν να φτάσω στην επίτευξη κάποιων αποστολών. Η κάθε μικρή αποστολή έχει κάποια σχέση με το παρελθόν, δηλαδή με το πραγματικό παρόν μου. Με αυτό τον τρόπο θα επέστρεφα και στην πραγματικότητά μου. Είμαι σε ένα στείρο περιβάλλον, όμως ακόμα και σε αυτό αν το κοιτάξεις καλά θα βρεις κάποια προσωπικά στοιχεία. Ή ακόμα μιλώντας με τους ανθρώπους, θαμώνες αυτού του ασύλου.
Οι πρώτες εικόνες δεν είναι και τόσο καλές. Περνάω από έναν διάδρομο και βλέπω μπροστά μου μια μεταλλική πόρτα. Η πόρτα είχε ένα φινιστρίνι μέσα από το τζάμι του μπορώ να δω το υγρό στοιχείο που κρυβόταν από πίσω. Ήταν ένα δωμάτιο γεμάτο μέσα με νερό, και ένας κύριος γυμνός σε μεγάλη ηλικία μέσα ίσα-ίσα να επιπλέει στο κέντρο του, πρέπει να είχε ένα σωλήνα που περνούσε από το στόμα του για το οξυγόνο. Τι εξυπηρετούσε αυτός ο χώρος; Ένα δωμάτιο απομόνωσης; Ή ένας εύκολος τρόπος υπόθαλψης των θαμώνων;
Μετά από παρότρυνση και άλλων ανθρώπων πηγαίνω σε ένα πιο κεντρικό χώρο και πιο ανοιχτό. Εκεί πέρα είναι αρκετοί που προετοιμάζουν να κάνουν κάτι που έχει σχέση με τις κινήσεις του σώματός τους. Δεν προλαβαίνω να καταλάβω τι είναι αυτό, γιατί με παίρνει ένας άλλος κύριος από το χέρι και μου λέει για ένα θησαυρό που κρύβει σε ένα τοίχο. Με πηγαίνει σε ένα άλλο δωμάτιο, στο οποίο βλέπω σε ένα σημείο να έχει μια κολλητική ταινία. Πηγαίνει και την τραβάει για να δείξει τι είχε μέσα. Μέσα σε κάτι χνούδια είδα κάτι πολύχρωμα σχήματα, σε αντίθεση με τον γκρίζο τοίχο. Τα βάζω στα χέρια μου και βλέπω ότι είναι πολύ μικροί καρποί φυτών, κυρίως φρούτα, όπως κερασάκια, κορόμηλα, και τέτοια. Αυτό είναι που έψαχνα! Η αποστολή μου σιγά-σιγά στέφεται με επιτυχία. Είναι μια σύνδεση με το παρελθόν, μακριά από το άχρωμο μέλλον. Ευχαριστώ τον κύριο που μου έδειξε αυτό το δώρο και γυρίζω πίσω στον προηγούμενο χώρο.
Τώρα σε αυτό το χώρο, όλοι οι άνθρωποι έχουν πάρει κι από μια στάση χωρού κι αρχίζουν να χορεύουν βαλς. Άνθρωποι οποιασδήποτε εθνικότητας και ηλικίας. Αυτό ήταν αρκετό για να με ξυπνήσει..
28 Μαΐου, 2008
Όσο περισσότερο κοιμόμαστε, τόσο το καλύτερο
2 Ιανουαρίου, 2008
Τα όνειρα είναι ένα νυχτερινό σχολειό
Ένα μεγάλο άρθρο στα αγγλικά για την τελευταία επικρατούσα θεωρία ότι τα όνειρα είναι ο χώρος εκπαίδευσης μας για την καθημερινή επιβίωση μας.
Λινκ:
Psychology Today – Dreams: Night School
Powered by ScribeFire.
14 Ιουνίου, 2007
Η αυθεντική γη και υπερ-δύναμη
Είμαι σε μια χώρα, αλλά δεν μπορώ να καταλάβω ποια. Βλέπω τα αξιοθέατα μέχρι να φτάσω σε οικόπεδο που είχε μέσα ένα σπιτάκι. Μου έκανε εντύπωση αυτό το οριοθετημένο οικόπεδο γιατί είχε μια ταμπέλα έξω που έλεγε: «Αυτή είναι η αρχική χώρα». Μπαίνω μέσα και ρωτάω τη κυρία που προφανώς της άνηκε αυτή η ιδιοκτησία:
«Τι εννοείται ότι είναι η αρχική χώρα;»
Και μου απαντάει:
«Από εδώ ξεκινήσανε όλα. Αυτή η γη που πατάς με τα όρια που βλέπεις γύρω χαραγμένα ήταν αρχικά η χώρα που τώρα γνωρίζεις και επισκέπτεσαι.»
Εγώ προσπαθώ να τη πιστέψω, ρωτώντας τη αν λέει αλήθεια και αυτή επαναλάμβανε τα ίδια λόγια:
«Κι όμως αυτή ήταν η αρχική χώρα, η γνήσια χώρα μέχρι που επεκτάθηκε στα σημερινά σύνορα που ξέρουμε.»
2ο όνειρο πιο περιπετειώδες:
Κακοί είχαν πιάσει μια φίλη μου και την είχαν κρεμάσει ανάποδα από ένα σκοινί μέσα σε ένα ψηλοτάβανο δωμάτιο. Ο μόνος τρόπος σκέφτηκα για να τη σώσω είναι να με βάλουν οι ίδιοι οι κακοί μέσα αφήνοντας τους να με πιάσουν. Τελικά όντως τους αφήνω να με πιάσουν και με κρεμάνε ανάποδα ακριβώς δίπλα από τη φίλη μου. Από ότι είδα η φίλη μου είχε χάσει ήδη τις αισθήσεις τις ενώ ο αρχηγός των κακών είχε δώσει εντολή στους άλλους κακούς να μπουν μέσα στο δωμάτιο. Έπρεπε να δράσω γρήγορα. Σκέφτηκα τότε να χρησιμοποιήσω τη δύναμη του δωματίου. Αν κάθε χώρος / δωμάτιο πιάνει ένα συγκεκριμένο χώρο όντως στο διάστημα που μεταφράζεται σε ενέργεια τότε εγώ μπορώ με αυτοσυγκέντρωση να αυξήσω αυτή την ενέργεια ή να την σπρώξω προς τα έξω από την πόρτα προκαλώντας μια ενεργειακή δίνη. Βάζω τις παλάμες μου να συγκρούονται κάθετα με τη μια να είναι παράλληλη με τη πόρτα και την άλλη να δείχνει προς την πόρτα, σαν να κατευθύνω προς τα εκεί τη δύναμη του δωματίου. Τελικά μόλις αρχίσανε οι κακοί να περνάνε από την είσοδο εγώ με πολύ αυτοσυγκέντρωση κατάφερα να τους σπρώξω προς τα έξω λες και χρησιμοποιούσα μια αόρατη δύναμη. Ενώ αυτοί πεταχτήκανε με τόση δύναμη προς τα πίσω που αιωρήθηκαν και για λίγο στον αέρα.
Powered by ScribeFire.
25 Μαΐου, 2007
Μπάτμομπιλ
Βρεθήκαμε στην Αμερική για ταξίδι της αναψυχής με την αδερφή μου. Είχαμε μαζί μας την παλιά μας BMW (μπεμπέκα) που είχαμε κληρονομήσει από τους γονείς μας (αρχαία ήταν και είχε ήδη τα μαύρα της χάλια). Όμως την τρακάραμε κάπου και το μπροστινό μέρος καταστράφηκε. Ήρθε ενα ρυμουλκό και την παρέλαβε και την πήγε στο πιο κοντινό συνεργείο. Ένα συνεργείο τώρα μέσα σε μια από αυτές τις ερήμους της Αμερικής που νομίζεις ότι είσαι στη μέση του πουθενά. Σε αυτό δουλεύε μόνος του ένας κλασσικός αμερικάνος επαρχιώτης. Όταν τελικά το έφτιαξε, είχε αλλάξει τελείως το αμάξι από την μέση και μπρος. Το είχε κάνει σαν ένα υπερσύγχρονο μοντέρνο δίπορτο αμάξι κι έφερνε λίγο στο μπατμομπιλ. Εμείς φυσικά ανησυχήσαμε για το πόσο θα μας κοστίζε αυτό το πράγμα. Μόνο του το αμάξι δεν άξιζε ουτε 500 με 1000 ευρώ. Ευτυχώς μας είπε 2000 δολάρια (που είναι περίπου ίδια με ευρώ) και χωρίς δεύτερη κουβέντα είπα ΟΚ! Μάλιστα δεν έκανα ούτε παζάρι γιατί μου φάνηκε τόσο καλή η τιμή. Και σαν αναμνηστικό μου έδωσε ένα μικρό μοντέλο που ήταν σαν ένα χρωματιστό στυλό. Ήταν γκριζάσπρο με πρασινους, μπλε, πορτοκαλί κύκλους να περνάνε από γύρω του και με δυο ροδίτσες από κατω.
Δεν πιστεύω να πήραμε μόνο αυτό με τα λεφτά, ε;
Powered by ScribeFire.
17 Αυγούστου, 2006
Σύντομα δικός σας
Μετά από την καλοκαιρινή ανάπαυλα βάζουμε ξανά το μικρό μπλοκάκι του ονειρολογίου κάτω από το μαξιλάρι μας και συνεχίζουμε το ταξίδι μας προς το υποσυνείδητο κ’ ασυνείδητο. Σε μιαμιση εβδομάδα θα ετοιμαστεί κι άρθρο για τα όνειρα στους αρχαίους πολιτισμούς 😉 Δυστυχώς προς το παρών το ονειρολόγιο λόγω αδυναμίας καθημερινής πρόσβασης στο ίντερνετ θα ανανεώνεται μια-δυο φορές την εβδομάδα περίπου. Θα τα πούμε στο επόμενο όνειρο…
5 Μαΐου, 2006
Αναβάλλεται για ένα μήνα
η καταγραφή ονείρων σε αυτό το blog, λόγω "φανταρικών" υποχρεώσεων. Ως τότε πολλά παράξενα και γλυκά όνειρα!
Όποιος θέλεις γράφει το δικό του στα comments από κάτω από αυτό το ποστ.